روند جراحی دندان عقل وحشتناک و غیرقابل تحمل است. قطعا حین تحقیقاتی که اخیرا انجام دادید این جمله را از افراد مختلف شنیده‌اید. در حقیقت، باید بگویم که جراحی دندان عقل به هیچ عنوان موضوع ترسناکی نیست. شما می‌توانید به راحتی با رعایت یکسری نکات کلیدی دوران نقاهتتان را بدون درد سپری کنید. در برخی از موارد، جراحی دندان عقل برای جلوگیری از خرابی دندان‌های دیگر امری حیاتی است. کسب آگاهی لازم قبل از عمل دندان عقل اولین اقدامی است که به شما کمک می‌کند تا مراحل جراحی را به خوبی و بدون خطر پشت سر بگذارید. این مقاله گفت و گویی میان من و شماست تا به تمام سوالاتتان در خصوص جراحی دندان عقل پاسخ داده شود.
چرا جراحی دندان عقل حیاتی است؟
در واقع، عمل دندان عقل تنها زمانی مشکل ساز می‌شود که رشد آن بر روی سایر دندان‌ها تاثیر مخرب بگذارد. در شرایطی که دندان زیر محدوده لثه باقی بماند، دندان عقل نهفته را به وجود می‌آورد که به مرور سبب عفونت و کیست می‌شود. همانطور که می‌دانید، دندان‌های آبسه شده (عفونی شده) مشکل ساز هستند و این موضوع به مرور زمان به ریشه دندان‌ها آسیب می‌رساند. عفونت دندان‌ها دردهای شدید دهان و دندان را به همراه دارد که می‌تواند به عملکرد و زندگی روزمره شما آسیب بزند. همچنین، دندان عقل دردسرساز می‌تواند زمینه ساز ایجاد عفونت‌های استخوانی، لثه و سایر اعضای مجاور شود.
ممکن است همه بیماران نیازی به انجام جراحی دندان عقل نداشته باشند. با این وجود، دیدیم که در برخی از شرایط جراحی دندان عقل ضروریست و از بروز بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری می‌کند. اکنون سوال اینجاست که چه زمانی دندان عقل شما نیاز به جراحی دارد؟
در نظر داشته باشید که دندان عقل نهفته می‌تواند:
- با زاویه‌ای به سمت دندان بعد از خودش رشد کند
- با زاویه‌ای به سمت پشت دهان رشد کند
- مانند سایر دندان‌ها کاملا عادی و به سمت بالا رشد کند اما در استخوان فک محبوس بماند
تفاوت بین جراحی و کشیدن دندان عقل چیست؟
به صورت کلی، حذف دندان عقل به 2 صورت ساده و جراحی انجام می‌شود. اگر دندانتان قابل رویت باشد و رویش طبیعی آن کامل شده باشد تنها نیاز است تا دندان کشیده شود. از طرفی، اگر رویش دندان عقل شما به صورت کامل نشده باشد و به اصطلاحی کاملا نهفته یا نیمه نهفته باشد، برای برداشتن آن نیاز به جراحی دارید.
چه زمانی به عمل دندان عقل نیاز داریم؟
- وجود عفونت لثه
- احساس درد شدید در ناحیه‌ای که دندان عقل رشد کرده است
- ایجاد عفونت استخوانی یا اعضای مجاور با دندان عقل
- در صورتی که فک فضای کافی برای دندان عقل نداشته باشد
- در صورتی که دندان عقل با زاویه متفاوت با دندان کناری رشد کند
- هنگامی که رشد دندان عقل رو به عقب باشد
- در صورتی که دندان کاملا در استخوان گیر کند
- زمانی که ناحیه اطراف دندان دچار کیست شود
- تشخیص دندانپزشک و امکان احتمال آسیب و ایجاد مشکل به سایر دندان‌ها
- تشخیص پزشک مبنی بر وجود دندان عقل نهفته که جراحی آن نسبتا پرچالش است
از جراحی دندان عقل چشم پوشی کنید اگر می‌خواهید:
- درد دندان زندگیتان را به مرور دچار اختلال کند
- مواد غذایی در پشت دندان عقل به دام بیفتد و تمیز نشود
- دچار عفونت لثه یا بیماری پریودنتال شوید
- دندانتان دچار پوسیدگی شود
- به دندان اطراف و استخوان فک آسیب برسد
- یک کیسه پر از مایع با نام کیست اطراف دندان عقل پدید آید
آیا جراحی دندان عقل الزامیست؟
حتی متخصصان در مورد اینکه دندان عقل نهفته‌ای که مشکلی ایجاد نمی‌کند را باید به عنوان دندان بدون علامت و ضرر بشناسند اختلاف نظر دارند. اما بسیاری از دندانپزشکان کشیدن دندان عقلی که ظاهرا مشکل ساز نیست را توصیه می‌کنند. بهتر است کشیدن دندان عقل که جزئی از دندانپزشکی ترمیمی است در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه 20 سالگی صورت بگیرد. چرا که کشیدن این دندان خطر بروز عوارض را کاهش می‌دهد و اوضاع را ایمن تر می‌کند. همچنین، بیماران در سن کم درد جراحی دندان عقل را کمتر احساس می‌کنند.
آیا جراحی دندان عقل درد دارد؟
در قسمت قبل جراحی دندان عقل را با واژه “عمل پرچالش” عنوان کردیم. آیا واقعا عمل دندان عقل دردناک است؟ اگر در حین عمل جای دندان به خوبی بی حس شود، شما هیچگونه دردی را احساس نمی‌کنید. حتی اگر در حین عمل دردی احساس کردید می‌توانید با دندانپزشک خود مشورت کنید تا بی حسی بیشتری به ناحیه‌ای که در آن دندان عقل وجود دارد اضافه کند. در نتیجه، اگر دندانپزشک متخصص و قابل اعتمادی را برای جراحی انتخاب کنید، روند عمل دندان عقل با آسودگی کامل سپری می‌شود. درد پس از جراحی دندان عقل نیز قابل کنترل است و با پیروی از نکاتی که در بخش‌های بعد به آن می‌پردازم می‌توانید درد را مهار کنید.
جالب است بدانید که اگر دندان به صورت کامل از لثه خارج نشده باشد، جراح برای دسترسی به آن باید یک برش کوچک در لثه ایجاد کند. در نتیجه، عمل دندان عقل با توجه به موقعیت دندان متفاوت است.
ریسک‌ها و عوارض کشیدن دندان عقل
همیشه کشیدن دندان عقل عوارض طولانی مدتی به همراه ندارد. ممکن است در جراحی این دندان از روش بیهوشی استفاده شود تا در طول عمل چیزی احساس نکنید. جراحی دندان آسیاب سوم شامل بریدن بافت لثه و بیرون آوردن مقداری استخوان از اطراف دندان‌هاست.
جالب است بدانید که مراجعه به کلینیک دندانپزشکی نامعتبر و نادرست می‌تواند عوارض زیر را ایجاد کند:
- ایجاد عفونت در حفره خالی از دندان به دلیل گیر کردن مواد غذایی و ایجاد باکتری پس از 2 هفته
- ایجاد آسیب به دندان‌های مجاور، اعصاب، استخوان فک و سینوس‌ها.
- ایجاد آسیب عصبی و عروق خونی.
انواع جراحی دندان عقل باتوجه به نوع رویش دندان
به طور کلی، با توجه به نوع رویش دندان عقل به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:
- دندان عقل سالم
- دندان عقل نهفته (دندان از لثه خارج نشده است)
- دندان عقل نیمه نهفته (تنها تاج دندان عقل از لثه بیرون آمده است)
آیا هر 3 نوع دندان نیاز به جراحی دارند؟
دندان عقل سالم به صورت کاملا طبیعی رویش می‌یابد و با مراقبت و رعایت نکات بهداشتی نیاز به جراحی یا کشیدن ندارد. از طرفی، دندان عقل نیمه نهفته به صورت کامل از لثه خارج نمی‌شود و به مرور زمان باعث می‌شود ذرات غذا در ناحیه دندان گیر کنند و همین موضوع زمینه ساز بروز آبسه و سلولیت می‌شود. دندان عقل نهفته از لثه خارج نمی‌شود و بهتر است در سنین 25 تا 30 سالگی از دهان خارج شوند تا از بروز کیست یا تومور جلوگیری کنید.
انواع جراحی دندان عقل با توجه به نوع رویش
- جراحی دندان عقل نیمه نهفته : دندانپزشک با استفاده از تکنیک جراحی ارتودنسی به کمک ابزارهای مخصوص دندان را خارج می‌کند. جراحی دندان عقل نیمه نهفته با استفاده از بی حسی صورت می‌گیرد و معمولا متخصص برای کاهش درد پس از عمل داروهای ضددرد تجویز می‌کند.
- جراحی دندان عقل نهفته : جراحی دندان عقل نهفته با استفاده از بی حسی صورت می‌گیرد. دندانپزشک متناسب با رویش دندان یک برش روی لثه ایجاد می‌کند و دندان را خرد می‌کند تا بتواند به خوبی آن را از دهان خارج کند.
جراحی و کشیدن دندان عقل نهفته
در این ویدئو بیایید در مورد چگونگی و چرایی کشیدن دندان عقل صحبت کنیم و روند آن را تماشا کنیم! زمانی که دندان‌های عقل شما نهفته است، عفونی شده، به دندان‌های مجاورخود آسیب می‌رساند یا باعث درد زیاد برای شما می‌شود، دندانپزشک به شما توصیه می‌کند که آنها را بکشید.
اما کشیدن دندان عقل در واقع یک نوع جزئی از جراحی دندان و دهان است و انجام آن با یک معاینه ساده دندانپزشکی و درآوردن سریع و معمولی آن مانند سایر دندان‌ها متفاوت است. اکثر مردم برای درآوردن دندان عقل، درخواست استفاده از آرام‌بخش، بی‌حسی کامل یا بیهوشی می‌کنند تا متوجه همه چیزهایی که در اطرافشان می‌گذرد نشوند. اما اگر برای انجام این کار ترس و مشکلی ندارید، بیدار ماندن در طول جراحی دندان عقل توصیه می‌شود و فقط نیازها و احساسات خود را قبل از انجام جراحی با دندانپزشک در میان بگذارید.
جراحی دندان عقل چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان جراحی دندان عقل وابسته به میزان پیچیدگی موقعیت دندان، روش جراحی و تجربه پزشک متفاوت است. اما به طور کلی، جراحی دندان عقل 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد، اما برای کسب اطلاعات دقیق‌تر بهتر است تا با یک متخصص مشورت کنید.
سوالاتی که باید در جلسه مشاوره جراحی دندان عقل بپرسید:
- چندتا از دندان‌های عقل من باید جراحی شوند؟
- از چه نوع بیهوشی یا بی حسی حین جراحی استفاد می‌شود؟
- آیا روش انتخابی دشوار است؟
- این ر وش چقدر زمان می‌برد؟
- آیا در حال حاصر، دندان عقل به سایر دندان‌هایم آسیب زده؟
- به چه درمان‌های دندانپزشکی دیگری نیاز دارم؟
- چقدر طول می‌کشد تا کاملا بهبود یابم؟
نکاتی که باید قبل و بعد از عمل دندان عقل رعایت کنید
قبل از عمل
- با دندانپزشک در مورد مشکلاتی که دارید صحبت کنید.
- جراح را از داروهایی که به صورت منظم استفاده می‌کنید مطلع نمائید.
- تمام سوالاتتان در خصوص روند جراحی را با دندانپزشک در میان بگذارید.
- در خصوص نوع بیهوشی و بی حسی با دندانپزشک مشورت کنید و بگویید کدام روش را ترجیح می‌دهید.
- از قبل برای زمان استراحت خود برنامه ریزی کنید تا در حین دوران نقاهت چالشی نداشته باشید.
بعد از جراحی
- می‌توانید از کمپلکس آب یخ برای جلوگیری از تورم و تغییر رنگ پوست صورتتان استفاده کنید.
- دهان خود را به آرامی باز و بسته کنید و فکتان را ورزش دهید.
- تا مدتی پس از نقاهت غذاهایی مانند سوپ و پاستا بخورید.
- به مقدار زیاد مایعات مصرف کنید.
- از روز دوم مسواک زدن را شروع کنید.
- داروهای تجویز شده توسط جراح را با دقت مصرف کنید.
- در صورت تورم و ایجاد درد با یک متخصص مجرب مشورت کنید.
آیا ایجاد لخته خون بعد از جراحی عادی است؟
بعد از فرایند جراحی دندان آسیاب سوم ایجاد لخته خون در آن محل کاملا طبیعی است. این لخته خون برای محافظت و بهبود استخوان‌های زیر دندان عقل سابق ایجاد می‌شود. خیلی مهم است که روز عمل محل جراحی را دست کاری نکنید. اگر محل جراحی را دست کاری نکنید و رها نمایید از جدا شدن لخته خون جلوگیری می‌کنید. در صورتی که لخته خون از محل جراحی جدا شود می‌تواند منجر به درد یا حفره خشک شود که این وضعیت ممکن است هرروز دردناک‌تر شود. برای جلوگیری از خشک شدن محل جراحی چند نکته وجود دارد که حتما باید رعایت کنید :
- محل جراحی را به هیچ عنوان با زبان و انگشتانتان لمس نکنید.
- بلافاصله پس از جراحی دهانتان را نشویید.
- به مدت یک هفته با شدت زیاد تف نکنید.
- حداقل تا یک هفته از کشیدن سیگار پرهیز کنید.
چه زمانی حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید؟
اگر درد شدید و ناراحتی ناشی از دندان عقل را تجربه می‌کنید باید سریعا به متخصص مراجعه نمایید. دندانپزشک با معاینه دقیق دندان‌هایتان به شما می‌گوید که اصلا نیازی به جراحی دارید یا خیر. اگر دندانپزشک تشخیص دهد که دندان شما نیاز به جراحی دارد ابتدا یک رادیوگرافی از دهانتان انجام می‌دهد. جالب است بدانید که باید مانند سایر مشکلات دندانی در اسرع وقت به یک متخصص مطمئن مراجعه نمایید.
نکاتی برای افزایش آرامش متقاضیان جراحی دندان عقل
می‌خواهم خیالتان را راحت کنم که اگر قبل از عمل کارهای زیر را انجام دهید دچار هیچ مشکلی نمی‌شوید :
- در خصوص جراحی مطالعه کنید.
- با دندانپزشکتان در ارتباط باشید.
- دستورات پزشک را کاملا رعایت کنید.
همچنین، شما می‌توانید احساساتتان را با خانواده یا یک دوست قابل اعتماد در میان بگذارید تا حالت روانی خود را بهبود ببخشید. همچنین، با مدیتیشن و تمرین تنفس می‌توانید احساسی آرام را به خودتان هدیه دهید. به یک موسیقی آرامش بخش گوش کنید و استرس را از خودتان دور کنید. خیلی مهم است که از ترس‌ها و نگرانی‌هایتان با دندانپزشک صحبت کنید تا اعتماد به نفس مورد نیاز برای روند جراحی را بدست آورید.
سوالات متداول جراحی دندان عقل
جراحی دندان عقل با بیهوشی انجام می‌شود؟
معمولا جراحی دندان عقل با بی حسی موضعی صورت می‌گیرد که این موضوع با توجه به نظر جراح می‌تواند با بیهوشی هم صورت بگیرد.
در صورت عفونت دندان عقل پس از جراحی چیکار کنم؟
در صورت بروز علائم عفونت با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
برخی منابع
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/wisdom-tooth-extraction/about/pac-20395268